Gepersonaliseerde aanpak van snurken en slaapapneu in AZ Sint-Maria
03 Maart 2022 GezondheidsinfoSlaapapneu komt vaker voor dan gedacht en houdt een ernstig risico in voor de gezondheid. Het tast de slaapkwaliteit aan, waardoor apneulijders overdag slaperigheid, concentratiestoornissen, geheugenproblemen of prikkelbaarheid ervaren. Op lange termijn ontwikkelen ze echter ook een groter risico op hart- en vaatziekten. Vroegtijdige opsporing is dus van belang. Medisch diensthoofd Neus-, Keel- en Oorziekten Dr. Karen Pilaete legt uit wat slaapapneu precies inhoudt en hoe we in ons ziekenhuis ook op dit vlak aan preventie en behandeling doen.
Wat is snurken en slaapapneu?
Als de luchtweg tussen de ingang van de neus en de stembanden een vernauwing vertoont, is de kans groot dat we gaan snurken. In sommige gevallen klapt de luchtweg echter volledig dicht (collaps), waardoor de adem even stokt. Zo’n apneu kan verschillende keren per uur optreden, afhankelijk van de persoon. Mensen met overgewicht of afwijkingen van neus- en/of keelholte, rokers, gebruikers van slaap- of kalmerende middelen en alcoholgebruikers hebben er significant meer last van. Bij elke apneu daalt ook het zuurstofgehalte in het bloed en wordt de betrokkene, al dan niet bewust, even wakker. Met als gevolg: een daling van de slaapkwaliteit, met alle hierboven genoemde gevolgen van dien.
Hoe wordt slaapapneu gediagnosticeerd?
Met een Brizzy apparaat kan thuis alvast heel makkelijk een eerste screening naar slaapapneu gebeuren. Deze thuismonitor wordt ’s avonds door de patiënt zelf opgehaald. Een arts of verpleegkundige bevestigt daarbij één electrode op het voorhoofd en één op de kin. Voor het slapengaan verbindt de patiënt beide electroden met de Brizzy monitor. Na twee dagen zijn de resultaten al beschikbaar. Bij een afwijkende screening volgt er via het slaaplabo verder een polysomnografie, waarbij verschillende fysiologische parameters tijdens de slaap van de patiënt worden opgenomen.
Hoe wordt het snurken zelf onderzocht?
De plaats ter hoogte van de bovenste luchtweg waar het snurkgeluid gemaakt wordt, kan onderzocht worden met een slaapendoscopie. Dit is een dynamisch onderzoek (onder sedatie) waarbij de NKO-arts met een flexibele laryngoscoop de plaats van collaps van de bovenste luchtweg inspecteert en eventueel het effect van een mondbeugel op de apneus nagaat.
Welke behandelingen zijn mogelijk?
Niet-heelkundige behandelingen
In eerste instantie wordt advies gegeven wat de levensstijl betreft: mensen met overgewicht krijgen een dieet voorgeschreven, indien nodig wordt een alcohol- en/of rookstop aanbevolen, de medicatie wordt aangepast…
Vaak blijkt dit onvoldoende en moet toch een stap verder worden gegaan. We kunnen opteren voor de mondbeugel (foto links) of MAD (Mandibular advancement device), dit wanneer vooral de tong voor de collaps zorgt. De patiënt moet dan eerst langs een gespecialiseerde tandarts gaan voor aanpassing van het mondapparaat.
Bij een matig tot ernstige slaapapneu, opteren we er eerder voor de betrokkene naar de pneumoloog te sturen om een CPAP (Continuous positive airway pressure) op te starten. De patiënt draagt in dat geval ’s nachts een neus- of gezichtsmasker, verbonden aan een toestel dat continu lucht met lichte overdruk in de neus-keelholte blaast, waardoor het snurken - evenals de apneu - stopt.
Heelkundige behandelingen
Ingeval van neusobstructie of bij een collaps ter hoogte van het verhemelte, de huig en/of de amandelen kan een chirurgische behandeling het snurken en eventuele slaapapneu verhelpen. Hoewel een neusobstructie, als gevolg van een deviatie van het tussenschot, zelden alleen verantwoordelijk is voor het snurken, kunnen we een correctie van het neustussenschot uitvoeren. Zien we een collaps ter hoogte van het verhemelte, de huig en/of de amandelen, dan opteren we voor palatale heelkunde. Sinds enkele jaren maken we daarbij gebruik van een nieuwe techniek: Barbed wire Reposition Pharyngoplasty (of BRP). Om de palatale collaps te verminderen, worden daarbij de amandelen verwijderd (tonsillectomie), waarna de farynxspieren geheroriënteerd worden. Het voordeel van deze nieuwe techniek is dat we geen weefsel ter hoogte van het verhemelte wegnemen, wat voorheen wel het geval was. Gevolg: een bredere keelholte en minder verlittekening - die op termijn opnieuw tot vernauwing zou kunnen leiden. Een BRP gebeurt onder algemene anesthesie, met één overnachting. Postoperatief is goede pijnstilling en zachte, koude voeding van belang voor het herstel.