Dit project werd opgestart naar aanleiding van verschillende meldingen van decubitus (of doorligwonden) in het meldsysteem, de resultaten van de indicatoren, audits, ...
Doorligwonden ontstaan bij patiënten die langdurig in eenzelfde positie blijven liggen of zitten. Deze wonden kunnen zowel extern als binnen het ziekenhuis ontstaan. Er wordt in ons ziekenhuis steeds melding van gemaakt, zowel bij opname van de patiënt als tijdens het verloop van het verblijf, zodat er zowel preventief als curatief de nodige acties kunnen genomen worden.

Correcte screening bij de opname in het elektronisch patiëntendossier en tijdens het verblijf zijn cruciale aandachtspunten waarop tijdens onze opvolgmomenten expliciet aandacht wordt aanbesteed. Via het elektronisch patiëntendossier worden de te nemen acties aangeboden. De zorgmanagers, de betrokken diensthoofden en de teams krijgen hier regelmatig terugkoppeling van de resultaten van de correctheid van deze screenings en maken vervolgens een actieplan op.

In dit project werd heel het zorgtraject rond preventie van decubitus herbekeken, en dit van de screeningsstap, tot de multidisciplinaire opvolging van risicopatiënten. Ook ondervoeding en incontinentie (vochtige huid) bijvoorbeeld spelen immers een belangrijke rol in het ontstaan van decubitus. Daarom kiezen wij in ons ziekenhuis resoluut voor een multidisciplinaire aanpak van dit complexe probleem.

Het correct uitwisselen en doorgeven van informatie tussen de verschillende zorgverstrekkers (bijvoorbeeld bij shiftwissels op de afdeling of bij transfers van patiënten van de ene afdeling naar de andere) is cruciaal. Uit de resultaten van de verschillende toetsingen kwam aan het licht dat er af en toe belangrijke veiligheidsaspecten niet werden besproken bij deze overdrachten. Daarom kozen we voor een gestandaardiseerde methode van informatieoverdracht (SBAR). Door bovendien de focus te leggen op het briefen aan de computer (op basis van het elektronisch patiëntendossier) en in nabijheid van de patiënt, kunnen deze veiligheidsaspecten volgens een gestandaardiseerde manier systematisch worden overlopen. SBAR briefing is een makkelijk te onthouden hulpmiddel om adequaat en vlot te communiceren over de situatie van een patiënt.

• S (Situation) (bijv. om welke patiënt gaat het, wat is de huidige situatie)
• B (Background) de opnamereden, medicatielijst, allergieën – laboresultaten-parameters
• A (Assesment) wat is de beoordeling van de melder
• R (Recommendation) Wat wil de melder wat er gaat gebeuren “bijv. dat de behandelende arts de patiënt komt zien.

Een ander belangrijk aandachtspunt is de validatie van medicatie door de arts vooraleer transfer naar een andere afdeling. Naar aanleiding van verschillende meldingen, wordt dit nu opgevolgd in het elektronisch patiëntendossier. Hierdoor kunnen heel wat (bijna-) incidenten vermeden worden (o.a. het niet opstarten, heropstarten of dubbel voorschrijven van bijv. bloedverdunners).

Een correcte identificatie van elke patiënt bij elke handeling is essentieel voor een veilige zorg. Uit de resultaten van de interne metingen kwam naar voor dat dit onvoldoende gebeurt. Door middel van extra veiligheidsrondes, het opnemen als focusthema, Q flashes, ... wordt het thema extra in de kijker gezet.

Door het niet tijdig detecteren van een dreigende kritieke situatie bij een patiënt op de kamer, zijn er onnodige transfers naar intensieve zorgen tijdens de avond en nachtshiften. Door de implementatie van de tool EWS (early warning system) in het elektronisch patiëntendossier en de nodige opleidingen worden verpleegkundigen een instrument aangeboden waarbij ze vluggere medische respons en ondersteuning krijgen. De digitale registratie is daarbij een nuttig instrument om achteraf te evalueren en bij te sturen.

Patiënten met een valrisico krijgen een rood identificatiebandje, zodat medewerkers o.a. bij transfers naar onderzoeksafdelingen onmiddellijk de nodige voorzorgsmaatregelen kunnen treffen ter preventie van (bijna)-valincidenten.

In het nieuwe elektronisch patiëntendossier is er ook een zorgpad ‘vallen’ opgemaakt, specifiek voor patiënten die risico hebben om te vallen, of tijdens het verblijf reeds zijn gevallen. Zo krijgen onze patiënten de multidisciplinaire opvolging die voor hen van toepassing is. 

Ziekenhuisverwardheid (delier) ligt vaak aan de oorsprong van valincidenten. Daarom werd er met een werkgroep (die multidisciplinair was samengesteld) een beleid rond delier uitgewerkt. Zo werden er o.a. een screeningstool in het elektronisch patiëntendossier opgenomen, met daaraan gekoppeld een aantal gestandaardiseerde acties die bij risicopatiënten best opgenomen worden. Daarnaast werden er opleidingen en e-learnings voor zowel artsen als medewerkers wordt voorzien.