Labo Pathologische Ontleedkunde

Dit laboratorium legt zich toe op het onderzoek van weefsels en cellen. 

Als patiënt kom je nooit rechtstreeks in contact met dit laboratorium. Voor het AZ Sint-Maria voert het Labo CMP de pathologische onderzoeken uit. 

Je kan o.a. voor volgende pathologische anatomie-onderzoeken terecht bij het Laboratorium Pathologsiche-Ontleedkunde.

Biopsies

Kleine en grote weefselstukken of 'biopsies' worden afgenomen en door specialisten van het labo of ook door de huisarts onderzocht.

Cellen en weefsels worden hierbij in een zeer dunne film gesneden of uitgestreken, zodat zij licht doorlaatbaar zijn, en zodat na kleuring de verschillende weefsel- en celcomponenten goed detecteerbaar worden.

Cytologies

Een eerste doel van het onderzoek van celsuspensies en lichaamsvochten of 'cytologies' is het bevestigen of soms mede bepalen van de juiste aard van het ziekteproces. Dit kan gebeuren via fijne naaldpunctie cytologies, een techniek die minimaal ongemak veroorzaakt en zelfs geen verdoving vergt, maar dan ook enkel het onderzoek van cellen en celgroepen toelaat.

De cytologies omvatten behalve de fijne naaldpunctiecytologie ook het onderzoek van lichaamsvochten, welke vooral worden onderzocht op de aanwezigheid van tumorcellen om het optreden of de uitgebreidheid van een tumor te bepalen.

Baarmoederhalsuitstrijkjes

Ook baarmoederhalsuitstrijkjes vormen een belangrijk onderdeel van de cytologies. Hier worden de voorstadia van maligne tumoren opgespoord. Dit met de bedoeling patiënten te kunnen behandelen voor de gevaarlijke invasieve tumor optreedt. Bij afwijkende stalen kan hier bijkomend moleculair biologisch het humaan papillomavirus worden opgespoord, dat aan de oorsprong ligt van het overgrote merendeel van de waargenomen celafwijkingen en van de kwaadaardige tumoren in deze regio.

Biopten

Een wat meer invasieve techniek betreffen de kleine biopten, welke behalve het celtype ook het weefselverband duidelijk aan het licht brengen en dus een meer specifieke diagnose toelaten. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar het goed- of kwaadaardig karakter van de ziekteprocessen, dat meestal reeds in de celsuspensies kan bepaald worden, maar waarbij een biopt bovendien de juiste aard van de cellen en van de tumor beter in het licht stelt.

Resectiestukken

Ook grote resectiestukken, afgenomen via heelkundige ingrepen, kunnen worden onderzocht. Daarbij gebeurt eerst een macroscopie of onderzoek met het blote oog, waarbij de juiste afmetingen en onderlinge relatie van de aanwezige ziekteprocessen wordt vastgesteld en beschreven, waarna representatieve prelevementen worden genomen voor microscopisch onderzoek. 

Bij tumoren staan hier de uitgebreidheid van de tumor en de uitbreidingswijzen naar lymfeklierstations en eventueel andere uitzaaiingen op de voorgrond, omdat deze van belang zijn voor het te verwachten verder verloop van het ziekteproces en voor eventuele aanvullende behandeling. Ook wordt nagegaan of de tumor volledig werd verwijderd.

Histo- en immuunhistochemische kleuringen

Ook aanvullende histo- en immuunhistochemische kleuringen worden verricht, waarbij bepaalde cel- en kernkenmerken van de tumor worden bepaald, welke specifiek zijn voor bepaalde tumorgroepen en -types, om deze laatste zo met meer zekerheid vast te leggen.

Moleculair biologisch onderzoek

Het opsporen van bepaalde afwijkingen in het genoom van de tumor, waardoor deze tumor beter beantwoordt aan en in aanmerking komt voor bepaalde medicaties. Deze moleculaire biologie gebeurt niet in het labo zelf, maar wordt uitgegeven aan universitaire labo’s. Maar de voorafgaande immuunhistochemische evaluatie van de mogelijkheid van aanwezigheid van deze genetische afwijking gebeurt in het labo zelf, zodat slechts op een selectie van de stalen de dure moleculaire biologie moet worden toegepast.

Medisch geïnduceerde autopsies

De medisch geïnduceerde autopsies worden ook door dit laboratorium behandeld. Maar in tegenstelling tot wat het meest in de media bekend is van de laboratoria pathologische-anatomie, vormen deze autopsies slechts een zeer kleine fractie van de omzet. Daarbij worden enkel medische problemen opgespoord i.v.m. de oorzaak van een overlijden, met het doel dat de aanvragende arts hieruit kan leren voor de behandeling van toekomstige patiënten met een gelijkaardige pathologie.

Gerechtelijke problemen i.v.m. ophelderen van misdaden dienen door een gerechtsdokter te worden uitgevoerd en behoren dus niet tot de activiteiten van het laboratorium pathologische-anatomie.

Multidisciplinair Oncologisch Consult

Wekelijks worden de tumorpatiënten ook besproken op een MOC (multidisciplinair oncologisch consult) waar zowel de orgaanspecialisten, de oncoloog of tumorspecialist en de patholoog-anatoom aanwezig zijn. Ook de huisartsen van de besproken patiënten zijn welkom op deze bespreking, omdat zij aanvullende informatie kunnen leveren over de thuissituatie en de haalbaarheid van een behandeling en optimaal dienen ingelicht te zijn over te verwachten resultaten en nevenwerkingen van de geplande behandelingen.

De resultaten van het anatomopathologisch onderzoek worden aan de aanvragende arts gerapporteerd. De arts deelt deze, ingekaderd in een juiste klinische diagnose met de daarbij horende behandelingsstrategie, aan de patiënt mee.